(Emekli Olduktan Sonra Yeniden Çalışmayı Düşünenlerin Bilmesi Gereken)
Sosyal Güvenlik Destek Primi Nedir?
Emekli veya yaşlılık aylığı almakta olan kişilerin herhangi bir işyerinde tekrar çalışmaya başlamaları durumunda, bu kişiler adına tahsil edilen sigorta primine Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) denilmektedir.
Günümüzde emeklilik kavramı, artık kişilerin çalışma hayatından tamamen çekilmesi anlamına gelmiyor. Gerek ekonomik şartlar gerekse nitelikli iş gücünün sürdürülebilirliği gibi faktörler, bireylerin emeklilik sonrası yeniden çalışma hayatına katılmalarına neden olabiliyor. Bu nedenle Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP); emekli olduktan sonra yeniden çalışmaya başlayan kişileri hem çalışma hayatında maruz kalabilecekleri iş kazası riskine karşı korumak hem de sosyal güvenlik sistemine yeniden katkıda bulunmalarını sağlamak amacıyla uygulamaya konulmuştur.
Bugünkü yazımızda, emekli olduktan sonra çalışmaya başlayanların sosyal güvenlik açısından tabi olduğu Sosyal Güvenlik Destek Primi hakkında kamuoyunda merak edilen soruları ele alıp cevaplamaya çalışacağız.
Sosyal Güvenlik Destek Primi ile ilgili en çok sorulan soru:
Emekli olan kişinin yeniden işe başlaması hâlinde, bu kişi adına Sosyal Güvenlik Destek Priminin zorunlu olarak ödenip ödenmeyeceğidir.
Emekli olan bir kişi, yeniden işe başlaması hâlinde zorunlu olarak Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi olacaktır. Bu nedenle emekli bir çalışanı işe başlatan işveren, bu durumu Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmek zorundadır. Aksi hâlde işveren, kayıt dışı işçi çalıştırmaktan dolayı idari para cezalarıyla karşı karşıya kalacaktır.
Bir diğer sık sorulan soru:
Bu sigorta koluna tabi olarak çalışan emeklinin, emekli aylığından kesinti olup olmayacağıdır.
Emekli olan bir kişinin Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi çalışması hâlinde, emekli aylığından herhangi bir kesinti olmayacaktır. Bu sigorta koluna tabi tüm primler işverenden tahsil edilecektir.
Yine sıkça karşılaşılan bir soru:
SGDP ödemenin işçiye herhangi bir fayda sağlayıp sağlamayacağı ve uzun süre bu prime tabi çalışılması hâlinde kişinin ikinci bir emeklilik hakkı kazanıp kazanamayacağıdır.
Sosyal Güvenlik Destek Primi, emekli olduktan sonra bu prime tabi çalışanı iş kazası ve meslek hastalığı riski kapsamında korumaktadır. Bu kapsamda işçinin iş kazasına maruz kalması veya meslek hastalığına tutulması hâlinde, kendisine (emekli aylığı dışında) hak edeceği iş göremezlik ödeneği verilecek veya iş göremezlik geliri bağlanacaktır.
Bunun dışında, SGDP’ye tabi olarak çalışılan sürelerin ikinci kez emekli olunmasında ya da emekli aylığının yükseltilmesinde dikkate alınması, mevcut yasal düzenlemelere göre mümkün değildir.
Son olarak yazımıza, Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi olmayan emekli çalışanları sıralayarak son vermek istiyorum:
Tarımsal faaliyette kendi nam ve hesabına çalışan emekliler,
Emekli olduktan sonra şahıs işletmesi faaliyeti sürdürenler,
Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde, Türk işverenlerce çalıştırılmak üzere yurt dışına gönderilen emekli işçiler hakkında Sosyal Güvenlik Destek Primi hükümleri uygulanmamaktadır.
Şerafettin Yıldız